Convex slijpen: verre van complex

We krijgen erg veel vragen over convex geslepen messen en het slijpen van deze messen. Welke messen zijn convex geslepen? Hoe slijp ik een convex geslepen mes? Welke spullen en technieken heb je nodig om convex te slijpen? In dit artikel geven we zo goed mogelijk antwoord op al je vragen!

Wat is een convex grind?

Een keukenmes heeft meestal een flat grind, een scandinavisch bushcraftmes meestal een scandi grind en jachtmessen hebben regelmatig een hollow grind. De grind, of slijping, betekent de vorm waarin de snede van een mes is geslepen. Een grind die regelmatig vragen oproept is de convex grind. Hierbij loopt de slijping vanaf de rug (de bovenkant van het lemmet) zonder onderbreking door naar de snede. Hierdoor krijgt het lemmet de bekende bolling waar de convex grind aan te herkennen is. Meer informatie over verschillende slijpingen? Bekijk de verschillende slijpingen van messen.

De bolling in het lemmet van de Bark River Gunny Hunter A2

Een convex grind heeft enkele belangrijke voordelen. Een goed convex geslepen mes kan een sterkere snede hebben, en toch soepeler snijden. Je mist namelijk de hoekige schouder die bijvoorbeeld een flat grind wel heeft. Hierdoor is deze manier van slijpen erg populair voor bushcraft messen. Convex geslepen messen zijn ontzettend scherp en kunnen zwaardere klussen uitvoeren zonder hun scherpte te verliezen. Ze zijn daarom ook erg geschikt voor houtbewerking.

Zoek je een goed voorbeeld van een convex geslepen mes? De vaststaande messen van Bark River Knives en Fällkniven zijn allemaal convex geslepen messen.

Het verschil tussen een convex grind (links) en een scandi grind (rechts).

Waarom zelf convex slijpen juist makkelijk is

Het slijpen van je eigen messen begint steeds populairder te worden. Het slijpen van een flat grind, scandi grind of hollow grind gaat op dezelfde manier. Je houdt het mes in een vaste hoek en beweegt het mes, in die vaste hoek, langs bijvoorbeeld een slijpsteen. Zoals eerder beschreven, heeft een convex mes een bol lemmet. Maar slijpstenen zijn vlak, dus hoe slijp je een rond oppervlak op een platte steen?

De indruk bestaat dat een convex grind erg lastig is om zelf te slijpen. Met de juiste kennis is het slijpen van een convex-geslepen mes juist makkelijk!

Tijdens het slijpen in een vaste hoek, ben je constant gefocust op het slijpen in de juiste vaste hoek. Zodra je een andere hoek pakt kan je de snede van je mes veranderen. Het probleem is dat met de hand slijpen nooit heel precies is. Constant in een vaste hoek slijpen zal zonder slijphulpjes nooit lukken. Het slijpen van een convexe snede is juist niet in een constante hoek. Je benut dus eigenlijk het gebrek aan precisie van met de hand slijpen. Hierdoor voelt het convex slijpen van een mes met de hand heel natuurlijk aan. Daarnaast slijp je bij een convex geslepen mes niet de hele smalle snede maar juist het gehele lemmet. Hierdoor heb je meer ruimte voor kleine foutjes. Er zijn dus behoorlijk wat punten te benoemen die aangeven dat convex slijpen gewoon gemakkelijk is!

Manieren om convex te slijpen

Slijpmachine

Verreweg de makkelijkste manier is het slijpen op een bandslijpmachine. De schuurband geeft mee als je het mes er tegenaan houdt waardoor de band krom komt te staan. Hierdoor slijp je altijd convex. Wij vinden vooral de Work Sharp Ken Onion Edition met de Blade Grinding Attachment erg geschikt.

De krom staande slijpband van een Work Sharp Ken Onion Edition met Blade Grinding Attachment.

Slijpstenen

Het slijpen op een slijpsteen is de meest populaire manier om zelf messen te slijpen. Ook een convexe snede is prima met een slijpsteen te slijpen. Leg het lemmet van het mes plat op de steen zodat de snede los van de steen ligt. Slijp heen en weer in de lengte van de slijpsteen en draai langzaam de snede dichter op de slijpsteen totdat je op de ideale hoek slijpt en de snede compleet de slijpsteen raakt. Doe dit net zolang totdat je het hele lemmet hebt gehad en slijp daarna de andere kant van het mes. Herhaal dit net zo vaak totdat je het gewenste resultaat hebt behaald.

Schuurpapier

Nog een mogelijkheid is het slijpen op een stuk schuurpapier. Slijpen op een stuk schuurpapier met een harde grond doe je op dezelfde manier als op een slijpsteen. Echter heb je met schuurpapier de mogelijkheid om een zachte ondergrond te creëren. Denk bijvoorbeeld aan een muismat. Door licht kracht te zetten druk je het lemmet en het schuurpapier in de muismat waardoor het schuurpapier de bolling van het lemmet volgt. Hierdoor kan je gemakkelijker convex slijpen.

Slijpstaaf

In principe is het convex slijpen op een slijpstaaf niet onmogelijk. Echter, door het kleine oppervlak waarmee het mes de slijpstaaf raakt, ben je gigantisch lang aan het slijpen.

Slijpsysteem

Slijpsystemen zijn over het algemeen ontworpen om constant in de perfecte vaste hoek te slijpen. Op bijvoorbeeld een Wicked Edge zou je in principe steeds in een vaste hoek kunnen slijpen en daarna telkens één graad op schuiven totdat je het gehele lemmet geslepen hebt. Hier ben je echter wel een behoorlijke tijd mee bezig. Gelukkig zijn er tegenwoordig een aantal slijpsystemen waarmee je wel convex geslepen messen kan slijpen. Kijk bijvoorbeeld naar de TSPROF met een Convex Adapter of Convex Adapter Kit. Ook het slijpsysteem van KME Sharpeners heeft een Convexe geleidestaaf voor het slijpen van convex geslepen messen.

Messenslijpers

Ook messenslijpers zijn in de meeste gevallen niet geschikt voor het slijpen van convex geslepen messen. Messenslijpers heben vaak slijpwieltjes die in een vaste hoek staan afgesteld. Gelukkig zijn ook hier tegenwoordig oplossingen voor. Kijk bijvoorbeeld naar de Work Sharp Pivot, Pivot Plus, Pivot Pro. Je slijpt in een vaste hoek, maar wel convex.

Waar moet je op letten?

Zoals eerder is verteld moet je een mes met een convexe snede juist niet in een constante hoek slijpen. Probeer het gehele lemmet gelijk te slijpen. Het kan werken om met een viltstift het gehele lemmet te kleuren zodat je kan zien welke plekken wel en niet zijn geslepen.

Ingekleurd lemmet om visueel duidelijker te maken waar je hebt geslepen (en waar nog niet).

Zodra je een mes slijpt verander je de afwerking van het lemmet. En zeker bij een convex geslepen mes omdat je de gehele bolling slijpt. Zeker bij grove slijpstenen genereer je krasjes in de satin of misschien zelfs gepolijste finish van je mes. Geen zorgen! Deze finish kan je zelf weer aanbrengen. Door telkens te slijpen op een slijpsteen met een hogere korrelgrootte, slijp je de krasjes er vanzelf uit. En het heeft zelfs een voordeel. Je kan namelijk zien welk gedeelte van het lemmet je hebt geslepen of juist nog niet hebt geslepen. Om een mooie finish terug te krijgen, adviseren we om door te slijpen tot een ultrafijne slijpsteen en vervolgens het lemmet te stroppen om de krasjes er helemaal uit te krijgen.

Houd je pols lekker los. Door met een losse pols het mes over de slijpsteen te bewegen, slijp je nooit precies op dezelfde plek of in dezelfde hoek. Hiermee creëer je automatisch een convexe snede.

Zorg er voor dat je aan het einde van de steen het mes niet te ver omhoog draait. Draai tijdens het slijpen de snede steeds iets dichter naar de steen toe. Zodra de snede in de steen ‘hapt’ zit je op de ideale snijhoek. Niet verder draaien!

Techniek is zeker belangrijk dus oefenen op een goedkoop of oud convex geslepen mes is nooit een slecht plan.

Een convex snede is ideaal voor het maken van feathersticks.

Conclusie

Een convexe snede slijpen is, na wat oefening, makkelijker dan het slijpen in constant dezelfde hoek. Bij de convex grind slijp je de gehele bolling van het lemmet niet alleen de snede / het snijvlak. Als de bolling over het gehele lemmet (tot aan de rug) doorloopt, is het helemaal gemakkelijk om te slijpen. Je hoeft dan niet halverwege het lemmet te stoppen met slijpen.

Slijpen op een bandslijpmachine is altijd convex. Vanuit de hand slijpen op een slijpsteen is licht convex omdat je nooit in precies dezelfde hoek slijpt. Daarnaast kan je, met de juiste schommelende beweging, prima een convex geslepen mes op een platte slijpsteen slijpen.

Gebruik eventueel een stift om het lemmet te bedekken. Als je na het slijpen nog kleur ziet op het lemmet, dan zijn die delen van het lemmet nog niet geslepen. Blijf tijdens het slijpen constant controleren.

Zoals bij veel dingen leer je het meeste door te doen. Probeer daarom eens een convex geslepen mes te slijpen! Gebruik voor de zekerheid tijdens het oefenen een oud of goedkoop convex geslepen mes. Je zult zien dat het minder moeilijk is dan je misschien gedacht had! Mochten we je vragen nog niet hebben beantwoord, dan kan je natuurlijk altijd contact met ons opnemen.