Morakniv Garberg vs Morakniv Kansbol

Morakniv Garberg en de Morakniv Kansbol: twee van de meest populaire bushcraftmessen op dit moment. Beiden gemaakt door Morakniv, maar toch verschillen ze best wel. Daarom zetten wij op een rij wat de verschillen zijn tussen de Morakniv Kansbol en Garberg.

De overeenkomsten tussen de Morakniv Garberg en Kansbol

Het merk

De meest voor de hand liggende overeenkomst is natuurlijk het merk. Beide messen worden gemaakt in Mora, Zweden. Daar maken ze al meer dan 400 jaar messen. Morakniv werd hier eind 19e eeuw gestart en kan inmiddels bogen op een ijzersterke reputatie en jarenlange ervaring.

De ergonomie

Ook de greep is gelijk. Flink handvullend, en door de bolling op het midden van de greep past dit mes in zowel grote als kleine handen. Daarnaast is op beide messen een koordoog aanwezig. Handig voor een lanyard of polskoord. Of om het mes voor de zekerheid met een stuk paracord aan je tas of riem te knopen, als tether om te voorkomen dat je hem verliest.

De verschillen tussen de Morakniv Garberg en Kansbol

Het lemmet

We beginnen bij het meest overduidelijke verschil: het lemmet. Hier verschillen zowel vorm en slijping als staalsoort en dikte. Al die verschillen lopen we even door.

Verschil in staalsoort

Voor veel mensen het meest prominente verschil is dat tussen de twee staalsoorten. Al is dat verschil niet overal extreem duidelijk, aangezien Morakniv zelf niet de specifieke staalsoorten specificeert. Al weten we van de introductie van de Garberg wel wat voor staal ze gebruiken.

De Morakniv Kansbol is verkrijgbaar in één staalsoort: Morakniv zegt zelf dat het ‘Stainless steel’ is. Maar we hebben alle redenen om aan te nemen dat het hier om Sandvik 12C27 gaat. Een prima roestvaste staalsoort die behoorlijk scherp blijft. Ook is 12C27 zelfs met beperkte middelen nog prima te slijpen. Een staalsoort die goed in balans is dus, tussen alle eigenschappen die messenstaal nodig heeft.

De Morakniv Garberg is in twee staalsoorten verkrijgbaar: ook een ‘Stainless Steel’, en een ‘Carbon Steel’. Alleen is die Stainless Steel toch net anders dan het roestvaste staal dat bij de Kansbol gebruikt wordt. Bij de Garberg gebruikt Morakniv namelijk Sandvik 14C28N. Dat lijkt slechts een paar letters verschil, maar betekent in de praktijk echt een behoorlijke verbetering. Zo heeft 14C28N op microscopisch niveau een nog fijnere structuur waardoor het beter scherp blijft. Bovendien is 14C28N door de toevoeging van stikstof (in het Engels: Nitrogen, vandaar de N in 14C28N), nog roestbestendiger. Daarbij heeft Morakniv veel ervaring in huis om ook zo’n harde, slijtvaste staalsoort behoorlijk taai te houden door middel van een uitmuntende hittebehandeling.

Maar de Garberg is er dus ook in een Carbon-uitvoering. Ofwel met een lemmet van een koolstofstaalsoort. Officieel specificeert Morakniv nergens om welk koolstofstaal het gaat. Maar we weten vrijwel zeker dat het hier om UHB20C gaat van Uddeholm. Dat staal is vrijwel gelijk aan het welbekende 1095-koolstofstaal, maar dan net iets ‘schoner’ qua bestanddelen. Dit staal is enorm taai en kan echt tegen een stootje. Bovendien slijp je het met minimale middelen vlijmscherp. Roestbestendigheid is wel een dingetje: dat is het totaal niet namelijk. Daarom brengt Morakniv op de Garberg Carbon een dun laagje coating aan. De snede blijft echter een aandachtspunt.

Het voordeel van de Garberg is dus dat je kiest tussen heel goed roestvast staal, of extreem taai koolstofstaal dat zich eenvoudig laat slijpen. De Kansbol is er in één staalsoort die het midden houdt tussen de twee opties van de Garberg, al is hij roestbestendiger dan de Garberg Carbon.

Slijping en dikte

Naast het staal zelf zijn er ook verschillen in de rest van het lemmet. Zo zie je bij de Kansbol meteen de kenmerkende Compound Grind. De voorste helft van het lemmet is dunner uitgeslepen dan de rest. Hierdoor leent dit deel zich uitstekend voor delicatere taken. Maar ook voor bijvoorbeeld voedselbereiding. Wie wel eens geprobeerd heeft en (aard)appel door te snijden met een scandi-mes, weet dat dit lastig is. Omdat de appel gewoon breekt door de brede wig-snede van de scandi. Dat doet de Kansbol dus beter. Overigens is het lemmet van de Kansbol sowieso dunner dan dat van de Garberg, al scheelt het met 2,4 mm vs 3,0 mm ook niet heel veel.

Hoewel de lemmetlengte op 2,0 mm na gelijk is, biedt de Kansbol toch net iets meer snede. De laatste paar millimeter, en dat zijn er meer dan twee, voor de greep zijn ook bruikbaar. Waar dit bij de Garber vierkant en vlak is, zonder snede. Hiervan merk je in de praktijk waarschijnlijk niets, maar wanneer we toch bezig zijn met verschillen is dit er wel een. Hetzelfde geldt eigenlijk voor de lemmetvorm. Die verschilt slechts heel subtiel, maar toch ietsjes.

Verschil in de hand, niet op de foto

Het volgende verschil is de handgreep. Op een foto ziet die er gelijk uit tussen de twee series. Wanneer je ze naast elkaar in de hand neemt merk je echter een verschilletje. Zo is de greep bij de Garberg-messen gemaakt van een zeer sterke polyamide kunststof. Net wat harder en duurzamer dan de TPE-greep bij de Kansbols. Al moeten we eerlijk zijn: ze lijken enorm op elkaar. Maar de extra duurzame greep is de voornaamste reden dat Morakniv van de Garberg zegt dat het hun sterkste Morakniv-mes ooit is.

Gewicht speelt een rol

Een ander verschil is dat de tang van het lemmet, dat is het deel dat ‘in’ de greep steekt, bij de Garberg een stuk groter en dikker is dan bij de Kansbol. Dit zorgt niet alleen voor een sterker mes, het zorgt ook voor een meer solide handgevoel. Tegelijk is de Garberg hierdoor samen met de extra lemmetdikte ook een flink stuk zwaarder: 170 gram, versus de 100 gram van de Kansbol. Wanneer tijdens het hiken of ultralight-kamperen iedere gram telt is dat een overweging waard.

Schede en draagopties

Ook de standaard kunststof schedes zijn uitwisselbaar tussen de Kansbol en de Garberg. Echter kun je bij de Garberg ook voor een lederen schede kiezen. Deze wordt gewaardeerd omdat hij wat stiller is in het veld, dan een harde kunststof schede. Klein verschil, maar wanneer je wild spot kan dit het verschil maken.

Verschil in prijs

Als laatste is er nog een onderdeel dat we niet kunnen negeren: het prijsverschil. De Kansbol is een behoorlijk stukje voordeliger dan de Garberg. Afhankelijk van welke varianten je met elkaar vergelijkt kan het verschil bij een gelijke schede wel 50% zijn. Is de Garberg die meerprijs waard? Dat moet je echt voor jezelf bepalen.

Conclusie

Onderaan de streep zie je dat er dus best een paar verschillen zijn tussen de Morakniv Garberg-serie en de Morakniv Kansbol-serie. Naast de rij overeenkomsten. Kies je voor een sterker bushcraftmes, dat een levenlang gebruiksplezier biedt? Dan wil je de Garberg. Kies je voor een voordeliger mes, dat net iets veelzijdiger is tijdens het kamperen? Dan pak je de Kansbol. Al kunnen we eerlijk zijn: aan geen van beiden doe je een miskoop, het zijn fantastische messen.